Chỉ nhận đơn khiếu nại có chữ ký của một người

Nhiều bạn đọc thắc mắc đơn khiếu nại đứng tên chung nhiều người có được giải quyết không? Đơn tố cáo nặc danh có được xử lý không? Sau khi UBND tỉnh ra quyết định giải quyết khiếu nại, người dân còn được khiếu nại nữa không?… Báo Pháp Luật TP.HCM mời ông PHẠM VĂN THÀNH, Chủ nhiệm Văn phòng Tiếp công dân TP.HCM, giải đáp.   

 

Không tiếp nhận đơn có nhiều chữ ký

 

. Thưa ông, đơn khiếu nại phải làm sao mới hợp lệ? 

 

+ Theo Điều 5 Thông tư 04 ngày 26-8-2010 của Thanh tra Chính phủ (quy định về quy trình xử lý đơn khiếu nại), đơn đủ điều kiện xử lý phải đáp ứng được các yêu cầu sau: Đơn có chữ viết là tiếng Việt và được người khiếu nại, người phản ánh, kiến nghị ký tên trực tiếp. Đơn khiếu nại phải ghi rõ ngày, tháng, năm khiếu nại; họ, tên, địa chỉ của người khiếu nại; tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị khiếu nại; nội dung, lý do khiếu nại và yêu cầu của người khiếu nại. Đơn phải chưa được cơ quan tiếp nhận đơn xử lý theo quy định của pháp luật hoặc đã được xử lý theo đúng quy định nhưng người khiếu nại, người phản ánh, kiến nghị cung cấp được tài liệu, chứng cứ mới.

 

. Cho rằng có cùng nội dung khiếu nại nên nhiều người đã ký tên chung trên một đơn. Các đơn khiếu nại này có được tiếp nhận, xử lý hay không?

 

- Không. Như tôi đã nêu ở trên, đơn khiếu nại của ai thì phải do người đó ký tên. Ngoài ra, Điều 8 Thông tư số 04 có hướng dẫn cách xử lý những đơn khiếu nại có họ, tên, chữ ký của nhiều người. Theo đó, cán bộ xử lý đơn đề xuất thủ trưởng cơ quan chuyển trả đơn và toàn bộ tài liệu kèm theo (nếu có) cho người gửi đơn và hướng dẫn người khiếu nại viết đơn khiếu nại riêng của từng người, gửi đến cơ quan, đơn vị, người có thẩm quyền để được giải quyết.

 

 

 

Tại TP.HCM, theo quy định tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, khi gặp đơn khiếu nại có chữ ký của nhiều người thì cán bộ tiếp công dân hướng dẫn người khiếu nại viết thành đơn riêng để thực hiện việc khiếu nại. 

 

Không xử lý đơn tố cáo nặc danh

  

- Cá nhân gửi đơn tố cáo nhưng không ký tên (đơn nặc danh) thì đơn đó có được xử lý?

 

- Theo điểm c khoản 1 Điều 38 Nghị định số 136 ngày 14-11-2006 của Chính phủ (quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Khiếu nại, tố cáo đã được sửa đổi, bổ sung), cơ quan nhà nước không xem xét, giải quyết những đơn tố cáo giấu tên, mạo tên, không rõ địa chỉ, không có chữ ký trực tiếp mà sao chụp chữ ký hoặc những tố cáo đã được cấp có thẩm quyền giải quyết nay tố cáo lại nhưng không có bằng chứng mới. Quy định này cần được hiểu là: Người đứng ra tố cáo ai đó hoặc cơ quan nào đó phải chịu trách nhiệm về việc làm của mình và đương nhiên họ sẽ được pháp luật bảo vệ nếu tố cáo đó ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng họ.

 

Tại Quyết định 39 ngày 22-6-2010, UBND TP.HCM có ban hành quy chế về bảo vệ và khen thưởng người phát hiện, tố cáo hành vi tham nhũng. Có hai hình thức bảo vệ gián tiếp và trực tiếp người tố cáo. Trong việc bảo vệ gián tiếp, cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm giữ bí mật thông tin về người phát hiện; không được tiết lộ họ tên, địa chỉ, bút tích và các thông tin khác liên quan đến người phát hiện. Trong việc bảo vệ trực tiếp, căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm, nội dung thông tin phản ánh, cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm thông báo đến cơ quan, tổ chức, đơn vị có trách nhiệm áp dụng các biện pháp cần thiết theo quy định pháp luật để bảo vệ tính mạng, danh dự, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của người phát hiện. 

 

. Vậy đơn tố cáo phải làm sao mới được tiếp nhận, xử lý?

  

 - Đơn tố cáo phải có bốn tiêu chí cơ bản: Họ và tên, địa chỉ cư trú của người tố cáo; giới tính (nam hoặc nữ), số chứng minh nhân dân, cơ quan cấp, ngày, tháng, năm cấp; đối tượng tố cáo: hành vi vi phạm pháp luật của cá nhân (hoặc cơ quan, tổ chức) gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức; những yêu cầu, kiến nghị của người tố cáo; cam đoan của người tố cáo về những nội dung tố cáo nêu trên là đúng sự thật và chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu cố ý tố cáo sai.

 

Lưu ý, trong đơn khiếu nại hoặc đơn tố cáo, người viết đơn không được dùng những lời lẽ kém văn hóa hoặc lời lẽ có tính chất xuyên tạc, vu khống nhằm gây thiệt hại uy tín, danh dự cho bất kỳ cá nhân hoặc cơ quan, tổ chức nào.

 

Hai lựa chọn đối với quyết định khiếu nại

 

- Sau khi chủ tịch UBND tỉnh đã ra quyết định giải quyết khiếu nại thì người dân có được quyền khiếu nại tiếp nữa không? Nếu có thì khiếu nại đến cơ quan nào?

 

- Cần phân biệt hai trường hợp: Trường hợp chủ tịch UBND tỉnh ra quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, nếu không đồng ý thì người khiếu nại có quyền khiếu nại tiếp đến bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ (những vụ khiếu nại có nội dung thuộc quyền quản lý nhà nước của bộ, ngành tương ứng) ra quyết định giải quyết khiếu nại lần hai. Trong giai đoạn này, người khiếu nại chỉ được quyền chọn một trong hai cách: hoặc khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai, hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại tòa án.

 

Nếu chủ tịch UBND tỉnh ra quyết định giải quyết khiếu nại lần hai thì người khiếu nại chỉ có cách duy nhất là khởi kiện vụ án hành chính tại tòa án.

 

- Đã có trường hợp chủ tịch UBND TP.HCM ra quyết định giải quyết khiếu nại lần hai về giải tỏa, bồi thường và trong quyết định cũng có hướng dẫn nếu không đồng ý thì người dân có quyền khởi kiện vụ án hành chính ra tòa. Thế nhưng khi người dân nộp đơn đến tòa thì bị bác đơn với lý do quyết định đó không phải là đối tượng khởi kiện hành chính. Phải giải thích sao về việc này? 

 

- Việc này xảy ra do sự thiếu nhất quán giữa quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo (đã sửa đổi, bổ sung) với Luật Đất đai và Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính (đã sửa đổi, bổ sung) khiến công dân không thể thực hiện quyền khởi kiện của mình theo quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo.

 

Trước thực trạng này, UBND TP.HCM đã có ba văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ nêu rõ những vướng mắc liên quan và kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tư pháp làm việc với các cơ quan có thẩm quyền để xem xét lại vấn đề. Tháng 4, Bộ Tư pháp đã cử đoàn khảo sát đến làm việc tại TP.HCM để nắm tình hình, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội có biện pháp tháo gỡ.

 

Tại kỳ họp lần thứ 8 khóa XII vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Tố tụng hành chính theo hướng mở rộng thẩm quyền xét xử của tòa án đối với các khiếu kiện hành chính; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia tố tụng... Chắc chắn rằng những bất cập nêu trên sẽ được giải quyết căn bản. 

 

- Xin cảm ơn ông.

Đơn gửi qua email, fax không được chấp nhận . Nhiều bạn đọc đã gửi đến báo các đơn khiếu nại, tố cáo bằng fax, email (không ký tên hoặc chỉ là chữ ký phôtô). Báo có thể chuyển các đơn này đến những cơ quan có thẩm quyền để đề nghị các cơ quan đó giải quyết cho bạn đọc hay không?   - Báo không nên chuyển các đơn dạng như thế vì các cơ quan chức năng không có cơ sở để giải quyết. Hoặc báo hướng dẫn bạn đọc gửi đơn trực tiếp đến đúng cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Hoặc báo có thể yêu cầu bạn đọc gửi đơn đáp ứng đầy đủ các điều kiện đã nêu ở trên, rồi sau đó báo có thể chuyển đơn đó đến các cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.