Đánh thuế trợ cấp thai sản là sai!

Tự mâu thuẫn

Cách hướng dẫn trên cho thấy chính Tổng cục Thuế đã có những cách hiểu khác nhau, thể hiện qua văn bản số 1697/TCT-TNCN do ông Phạm Duy Khương, phó tổng cục trưởng, ký ngày 7-5-2009 trả lời Cục Thuế tỉnh Đồng Nai: “Tất cả các khoản thu nhập mà người lao động nhận được từ BHXH đều được trừ trước khi xác định thu nhập chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công”. Văn bản do ông Khương ký cũng viện dẫn Thông tư 84/2008, khẳng định “Các khoản trợ cấp khác do BHXH trả đều được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công”.

Vì sao có sự tréo ngoe nói trên? Trả lời phóng viên Báo Người Lao Động ngày 20-9, bà Lê Hồng Hải nói: “Vấn đề này không thể trả lời ngay, sẽ giao đơn vị tham mưu là Ban Quản lý thuế TNCN (thuộc Tổng cục Thuế) xử lý”.

Tổng cục Thuế đã sai

Ông Cao Văn Sang, Giám đốc BHXH TPHCM, khẳng định: Điều 6 Luật BHXH quy định: Lương hưu, trợ cấp BHXH, tiền sinh lời của hoạt động đầu tư từ quỹ BHXH được miễn thuế. Theo quy định trên thì chế độ thai sản là một loại trong các loại trợ cấp BHXH nên đương nhiên là không phải chịu thuế TNCN.

Mặt khác, cũng theo ông Sang, tại công văn gửi cho Công ty TNHH Điện tử Việt Tường, Tổng cục Thuế khẳng định “… khoản tiền lương hưởng chế độ thai sản do BHXH chi trả thay lương phải tính vào thu nhập chịu thuế TNCN…”, trong khi Luật BHXH không hề có nội dung nào đề cập “khoản tiền lương hưởng chế độ thai sản do BHXH chi trả thay lương”.

Áp dụng luật tùy tiện

Bà Đỗ Thị Thìn, Phó Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), cho biết căn cứ để Tổng cục Thuế yêu cầu đánh thuế đối với trợ cấp thai sản là vì cho rằng đây là khoản tiền BHXH trả thay lương nên có tính chất như tiền lương và phải chịu thuế TNCN. Không đồng tình với quan điểm này, ngày 19-9, VTCA đã có văn bản gửi Tổng cục Thuế, kiến nghị không tính thuế đối với khoản thu nhập nói trên. Theo VTCA, khoản thu nhập này không phải tiền lương vì trả lương phải dựa trên cơ sở ký hợp đồng lao động. BHXH và người nghỉ thai sản không ký HĐLĐ nên đây là khoản trợ cấp, phụ cấp do BHXH chi trả.

Luật sư Vũ Xuân Tiền, Chủ tịch Công ty Tư vấn VFAM Việt Nam, cho rằng đây là cách vận dụng luật tùy tiện của cơ quan thuế. Giả sử “có tính thuế” là đúng thì từ năm 2009 đến nay, Nhà nước đã thất thu thuế, ảnh hưởng đến ngân sách. Còn nếu “không tính thuế” là đúng thì phải hủy bỏ văn bản 2139 và người ký văn bản sai phải chịu trách nhiệm.